Karşılaştırmalı Hukuk Bakış Açısıyla Telif Haklarında Parodi Amaçlı Kullanımlar

Antik Yunan'dan beri bir sanat formu/türü olarak kabul edilen parodi, geçtiğimiz yüzyılın ilk çeyreğinden bu yana hukuk tartışmalarının da konusu haline gelmiştir. Özellikle son on yılda sosyal medya mecralarında kullanıcı tarafından yaratılan içeriklerle parodi kullanımı yaygınlaşmış ve hukuki sorunlar daha fazla görünür hale gelmiştir. Parodi bir başka eserden yararlanılmak suretiyle meydana getirilmektedir. Yararlanılan eserin telif haklarınca korunan bir eser olması parodiyi telif hakları bakımından önemli bir konu haline getirmektedir. Temel soru şudur; Telif hakları, parodi amaçlı kullanımlara nasıl yaklaşacaktır? Hukuk düzenlerinin önünde çeşitli seçenekler ve yaklaşımlar bulunmaktadır. İşte bu çalışmada genel olarak bu yaklaşımlar AB hukuku ile Fransız ve Alman hukuku başta olmak üzere Hollanda ve Belçika hukuklarından da örnekler vererek incelenmiştir. İnceleme sonucunda ulaşılan sonuçlar ışığında Türk hukukunda parodi amaçlı kullanımların nasıl ele alınması gerektiği sorusuna bir cevap bulunmaya çalışılmıştır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
PARODİ VE HUKUK
I. Parodi Kavramı
A. Parodinin Tanımı ve Kapsamı
B. Parodinin Kapsamı
II. Parodinin Tarihsel Gelişimi
A. Postmodernizm Öncesi Parodi
B. Postmodernizm ve Parodi
III. Parodi ile İlintili Kavramlar
A. Pastiş
B. Satir (Hiciv)
C. Burlesk/Travesti
D. Taklit (Imitation)
E. Alıntı
F. İroni
G. Karikatür
IV. Ara Değerlendirme
V. Parodinin Hukuktaki Yeri
A. İfade Biçimi olarak Parodi
B. Telif Haklarında Parodi
İKİNCİ BÖLÜM
PARODİ AMAÇLI KULLANIMLARIN İSTİSNA/SINIRLAMA OLARAK DÜZENLENMEMESİ
I. Serbest Kullanım Kapsamında Parodi
A. Genel Olarak
B. §24 UrhG'nin Uygulama Koşulları
C. Serbest Kullanımın Tespiti ve Olay Grupları
D. Parodi Amaçlı Kullanımlara §24 UrhG'nin Uygulanması
E. Ara Değerlendirme
II. İşleme Hakkı Kapsamında Bağımsız Eser
A. Hollanda Hukuku
B. İtalyan Hukuku
C. Alman Hukuku
III. İktibas Serbestisinin Parodilere Uygulanabilirliği Argümanı
A. Genel Olarak
B. Alman Hukuku
C. Hollanda Hukuku
IV. İstisna Yaratılması
V. Ara Değerlendirme
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
PARODİ AMAÇLI KULLANIMLARIN İSTİSNA OLARAK DÜZENLENMESİ
I. Genel Olarak
II. Fransız Hukuku
A. Genel Olarak
B. Parodi İstisnasının Konusu
III. Belçika Hukuku
A. Mizah Amacı
B. Parodiye Konu Eserle Rekabet Etmeme/ Onun Şöhretinden Yararlanmama
C. Gereklilik Testi ve İltibas Tehlikesinin Bulunmaması
D. Parodinin Özgün Eser Olması
E. Zarar Verme Amacının Bulunmaması
IV. Hollanda Hukuku
A. Genel Olarak
B. İçtihattan Örnekler
V. AB Hukuku
A. Genel Olarak
B. Bilgi Toplumu Direktifinde Parodi İstisnası
C. DSM Direktifi ve Etkileri
D. Direktifin Uygulanması
VI. Ara Değerlendirme
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA PARODİ AMAÇLI KULLANIMLAR
I. Mevzuat ve Yargı Kararlarında Parodi Amaçlı Kullanımlar
A. Mevzuat
B. Yargı Kararlarında Parodi Amaçlı Kullanım
C. Literatür
II. İşleme Hakkı Kapsamında Bağımsız Eser
A. İşlenme Eser
B. Esinlenme Serbestisi/Serbest Yararlanma/Uyarlama Serbestisi
III. İktibas Serbestisi
A. Genel Olarak
B. İktibasın Maddi Koşulları
C. İktibasın Şekli Koşulu
D. Parodi Amaçlı Kullanımlara İktibas Serbestisi Hükmünün Uygulanması
IV. Ara Değerlendirme
V. Parodi Amaçlı Kullanımlarda Temel Hakların Rolü
A. Genel Olarak
B. AB Hukukunda Temel Hakların Rolü
VI. Parodi İstisnası Bakımından Üç Adım Testi
A. Genel Olarak
B. Uluslararası Sözleşmelerde Üç Adım Testi
C. Testin Yorumlanması
D. Üç Adım Testine ilişkin Genel Değerlendirme
E. AB Hukukunda Üç Adım Testi
F. Türk Hukukunda Üç Adım Testi
G. Ara Değerlendirme
SONUÇ
I. Genel Değerlendirme
II. Türk Hukuk