Uluslararası Hukukta Mülteci ve Sınır Adaleti

Mültecinin varış ülkesi tarafından sığınma talep etmesinin engellenmesi onun uluslararası hukuk düzenlemelerince kabul edilmiş haklarını ihlal eder sonuçlara yol açmaktadır. Buna rağmen bazı devletler müdahale politikaları aracılığı ile mültecilerin sığınma talep etmelerini engelleyici önlemler almakta; aldıkları önlemler sınır adaletsizliği yaratacak sonuçlara mahal vermektedir. Kitap, bahsi geçen hukuka aykırı uygulamaları sınır adaleti kavramı ekseninde ortaya koyar ve açıklama getirir. Uluslararası yargılama hukuku boyutunda ise mülteci ve sınır adaletine ilişkin davalar dahilinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile Avrupa Birliği Adalet Divanı kararlarının yanı sıra Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Uluslararası Adalet Divanı önünde devam etmekte olan soruşturma ve davalar irdelenmektedir. Kitabın mülteci fikri ve tartıştığı örnekler, Muselmänner gibi acı çeken bir bireyi, Giorgio Agamben'in çıplak hayat teorisine atıfla devletler tarafından ötekileştirilen kişileri ya da Kafka'nın Dava isimli romanındaki Josef K'yı çağrıştırabilir. Oysaki, Kitabın öznesi olan mülteci, bahsi geçen benzetmelerin ötesinde, devlet sınırında istismara, şiddete ve hayati tehlikeye maruz kalmasına rağmen hayatta kalma mücadelesinden vazgeçmeyen, adalet arayışında sesi olan bir bireydir. Kitap, mülteci için sınırda adaletin sağlanması nasıl mümkün olabilir, sorusunun yanıtlarını, uluslararası hukuk düzenlemeleri ve uluslararası yargılama hukuku boyutunda analiz etmektedir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
1. BÖLÜM: Giriş
2. BÖLÜM: Sınır Adaleti ve Mülteci Olmak
2.1. Sınır Adaleti Kavramı
2.1.1. Devlet Sınırları
2.1.1.1. Devlet Sınırlarında Sığınma Arama Sürecinde Ortaya Çıkan Adaletsizlikler
2.1.1.2. Devlet Sınırları Üzerine Kavramsal Analiz
2.1.1.3. Devlet Sınırları ile Mültecilerin Uluslararası Hukukça Tanınmış Hakları Arasındaki İlişki
2.1.2. Irksal Sınırlar (Racial Borders)
2.1.2.1. Etnik Profilleme, Kurumsal Irkçılık ve Yapısal Şiddet Kavramları Üzerine Değerlendirme
2.1.2.2. Irksal Sınırların Sonuçları
2.1.3. Mültecilerin Hareket Özgürlüğü
2.1.4. Toplumsal Önyargılara Bağlı Sınır Adaletsizliği
2.2. Tarihi Gelişim Süreci İçerisinde Modern Mülteci Kavramının Ortaya Çıkışı ve Mültecinin Hukuki Tanımı
2.2.1. Geçmişten Günümüze Mülteci
2.2.2. Uluslararası Hukukta Mülteci
2.3. Mülteci Kavramının Tanımlanması ve Mültecinin Korunmasına İlişkin Meselelerin Yasallık Görünümü Yaratılması Sorunu (Hyper-Legalism) ile Olan İlişkisi
3. BÖLÜM: Hukuka Aykırı Sonuçları ile Uygulamada Devletlerin Mülteci Hareketliliğine Karşı Müdahale Politikaları
3.1. Devletlerin Güvenli Üçüncü Ülke Argümanı
3.2. Dışsallaştırılmış Sınırlar/Değişen Sınırlar Teorisi
3.2.1. Kavramsal Değerlendirme
3.2.2. Dışsallaştırılmış Sınırlara Örnek: Birleşik Krallık İltica Politikası
3.3. Geri İtme Operasyonlarının Devletlerce Müdahale Politikası Olarak Kullanılması ve Mültecilerin Geri İtilmesinin İşkence Suçu ile İlişkisi
3.3.1. Hukuken İşkence Kavramına Dar Bir Yaklaşım Benimsenmemesi Gerekliliği Üzerine Değerlendirme
3.3.2. Geri İtme Operasyonları İşkence Suçu İlişkisinde Devlet Uygulamalarından Örnekler
3.4. Mültecilerin Gözaltına Alınması: Uluslararası Hukuktaki Yeri ve Devletlerce Müdahale Politikası olarak Kullanılması
3.4.1. Mültecilerin Ülkeye Düzensiz Girişleri, Göçmen Kaçakçılığı ve "Yasadışı" Mülteci İkileminde Mültecilerin Gözaltına Alınması Meselesi
3.4.2. Mültecilerin Gözaltına Alınması ve Avustralya İltica Politikası
4. BÖLÜM: Uluslararası Yargılama Hukukunda (Mültecinin) Sınır Adaleti Arayışı
4.1. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Sınır Adaleti
4.2. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Mültecilerin Geri İtilmesi
4.3. Avrupa Birliği Adalet Divanı Kararlarının Sınır Adaletinin Sağlanmasına Etkisi
4.3.1. Litvanya ve Sığınma Politikası
4.3.2. İtalya ve Sığınma Politikası
4.3.3. Macaristan ve Sığınma Politikası
4.3.4. Frontex'in Rolü Üzerine Değerlendirme
4.4. Uluslararası Adalet Divanı Kararlarının Sınır Adaletinin Sağlanmasına Etkisi
4.4.1. UAD Danışma Usulü Kararlarında Mülteci ve Sınır Adaleti Meselesi
4.4.2. UAD Çekişmeli Davaları Kapsamında Sınır Adaleti ve Mülteci Meselesi
4.4.3. Arakanlı Müslümanlara Yönelik Zulüm: Mülteci Olmak, Vatansızlık ve Sınır Adaletsizliği
4.5. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Sınır Adaletinin Sağlanmasına Etkisi
4.5.1. Libya'nın Mülteci Meselesi
4.5.2. Libya'nın Mültecilere Uyguladığı Şiddet: "Dünyadaki Cehennem Ülke"
4.5.3. UCM'nin Değerlendirmesi
5. BÖLÜM: Uluslararası Mahkemelerin Kararlarının Devletlerce Uygulanması Meselesi ve Kapanış Notları
KAYNAKÇA